Haal meer uit VE
In deze artikelenreeks lichten onze trainers Piramide, Uk & Puk, Startblokken en de VVE basistraining toe en leggen uit waarom ze hier enthousiast over zijn. Dit keer spreken we Uk & Puk trainer Viola Kruithof.
Uk & Puk in het kort
‘Kleurrijk, overzichtelijk en makkelijk toepasbaar voor de pedagogisch medewerker,’ zo beschrijft trainer Viola Kruithof totaalprogramma Uk & Puk voor kinderen van 0 tot 4 jaar. Uitgangspunten zijn de directe factoren uit het kwaliteitsmodel van Riksen-Walraven. Het is gericht op de brede ontwikkeling van het kind. Zoals rekenprikkels de taal-, motorische, en sociaal-emotionele ontwikkeling.
Uk en Puk bestaat uit vaste thema’s die uitgewerkt zijn in activiteiten. Deze thema’s sluiten aan bij de belevingswereld van het kond. Bijvoorbeeld het thema ‘hatsjoe’ over ziek zijn. Ieder kind heeft dit weleens meegemaakt.
De activiteiten zijn zowel voor de kleine als grote groep, individueel toepasbaar en waarborgen de SLO-doelen. Ook is er differentiatie in leeftijd; de activiteiten worden uitgewerkt voor de baby,- dreumes,- en peuterleeftijd. Het programma biedt richting en houvast voor de pedagogisch medewerker. Hoe leidt je de activiteiten in? Wat doe je in de activiteit? En hoe rond je af? Het is inzichtelijk welke ontwikkelingsgebieden je met de activiteiten stimuleert. Daarbij is de inbreng van het kind leidend.’
Puk als vriendje
In de activiteiten staat pop Puk centraal en vormt de schakel tussen het kind en de pedagogisch medewerker. Puk is het vriendje van de kinderen en is er altijd bij. Puk zwaait met de kinderen de ouders uit, doet mee in de kring, eet mee tijdens het fruitmoment en bouwt mee in de bouwhoek.
Puk heeft soms een idee of probleem: “Brr… wat is het koud buiten. Wie kan mij helpen om het weer warm te krijgen?” Viola: ‘Waarschijnlijk springen alle kinderen op, om te gaan zoeken naar bijvoorbeeld warmere kleding voor Puk..’
‘Puk zorgt voor herkenbaarheid bij de kinderen en lokt op een veilige manier interactie uit. Voor kinderen kan via een pop praten soms makkelijker zijn dan tegen de pedagogisch medewerker, ‘legt Viola uit. ‘Als het kind (emotionele) veiligheid ervaart is er ruimte voor ontwikkeling. Het is de basis van alles en de pedagogisch medewerker speelt hierin een belangrijke rol.’
Data, duiden, doelen en doen
Uk & Puk werkt vanuit doelen door middel van Data, Duiden, Doelen en Doen. ‘Ik bied een activiteit aan waarin de telrij 1 tot 5 het doel is. Tijdens de activiteit observeer ik de peuter (data), ik zie dat de telrij tot 3 goed gaat, maar tot 5 nog te moeilijk is (duiden),’ geeft Viola als voorbeeld.
‘Daarom pas ik mijn doel aan voor deze peuter (doelen). De volgende keer bied ik mijn activiteit aan met de telrij van 1 tot 3. Het aanbieden van deze nieuwe activiteit val onder doen, daar volgt weer data uit. En zo begint de cirkel van Data, Duiden, Doelen en Doen weer opnieuw. Zo heb ik alle VE-kinderen op alle vier de ontwikkelingsgebieden in beeld en pas ik mijn aanbod steeds aan op het niveau van het kind.’
Leren door herhaling
Uk & Puk werkt vanuit de kracht van de herhaling. ‘Herhaling is belangrijk voor jonge kinderen, het is nodig zodat het kind leert de activiteit eigen te maken,’ vertelt Viola. Ook geeft het een gevoel van veiligheid; kinderen ervaren dat ze de activiteit aankunnen en dat is goed voor hun zelfvertrouwen.’
Ieder thema duurt 6 weken, hierin staan 12 activiteiten centraal, waarvan er elke week 2 worden aangeboden. VE-kinderen komen 4 keer in de week naar de peuteropvang, daardoor krijgen zij de activiteiten extra aangeboden.
De training
Het programma heeft 12 bijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten leren pedagogisch medewerkers waarom werken met een VE-programma belangrijk is en hoe je de brede ontwikkeling van het kind kunt stimuleren. Hoe je het inzet bij de VE-kinderen en hoe je kunt weten of jouw aanbod aansluit bij de ontwikkeling van het kind.
Iedere bijeenkomst staat er een onderwerp centraal die de pedagogisch medewerker stimuleert en handvatten geeft hoe de brede ontwikkeling van het kind gestimuleerd kan worden.
Tijdens de bijeenkomsten is er veel ruimte voor interactie tussen de deelnemers en wordt er actief gewerkt aan de theorie. Er komen veel voorbeelden uit de praktijk aan bod tijdens de bijeenkomsten, dat de pedagogisch medewerker handvatten geeft om direct in de praktijk toe te kunnen passen.
Na iedere bijeenkomst is er tijd om in de praktijk te gaan oefenen wat je vanuit de theorie hebt meegekregen. Iedere bijeenkomst sluit af met een praktijkopdracht. Deze opdracht geeft de pedagogisch medewerker handvatten om de theorie eigen te gaan maken in de praktijk.
Tijdens de opleiding komt de trainer 6x langs op groepsbezoek om je te coachen tijdens je werk. De trainer verzameld tijdens haar bezoek filmmateriaal van de pedagogisch medewerker. Na afloop wordt het filmmateriaal besproken met de pedagogisch medewerker. Wat gaat er goed, hoe heb je de theorie vanuit de bijeenkomsten ingezet, zijn er nog vragen, enz.
‘Een bijeenkomst duurt 3,5 uur en is nooit saai!’ vertelt Viola lachend. ‘Ook al weten pedagogisch medewerker ontzettend veel, de andere invalshoeken en inzichten om de kindontwikkeling te stimuleren zijn verfrissend. Ze kijken mede door de inzet van Puk heel anders en bewuster naar de ontwikkeling van de kinderen op de groep,’ sluit ze af.
Starten met Uk & Puk?
Meer lezen over V(V)E?
Aan de slag met Piramide
Aan de slag met Startblokken
Aan de slag met de Basistraining VVE