Toekomstoptimisme geïnspireerd door de wijsheid van kinderen
‘Verwondering is het begin van alle wijsheid’ (Aristoteles, 384 V.C. – 322 V.C.). Als wij met de verwonderde blik van kinderen naar de wereld zouden kijken, zou deze er heel anders uitzien. In dit boek word je als lezer meegenomen in dit gedachtegoed, vanuit het perspectief van de schrijver. Je duikt in het toekomstoptimistisch denken van kinderen, hoe zich dat verhoudt tot de realiteit van volwassenen en hoe we opnieuw deze verbinding kunnen maken om een ‘druppel op de gloeiende plaat’ te mogen zijn.
‘Wees de verandering die in je de wereld wilt zien.’
Coby Goederond laat in haar boek zien dat je niet de wijsheid in pacht hoeft te hebben om verschil te maken. ‘Mijn druppel op de gloeiende plaat’ gaat er juist om dat je een positieve bijdrage kunt leveren vanuit je eigen vierkante meter en (opnieuw) in verbinding mag staan met je ‘innerlijke kind’. Het jonge kind is een ontdekkingsreiziger, die vanuit vertrouwen, veiligheid en plezier volop op ontdekking gaat. Een kind bezit kwaliteiten die wij als volwassenen gaandeweg (gedeeltelijk) verloren lijken te zijn. Door vanuit het kindperspectief te kijken naar veranderingen die wij kunnen bewerkstelligen in de wereld, wordt onze invloed op een eenvoudige manier zó helder gemaakt dat het bijna pijn doet. ‘Mijn druppel op de gloeiende plaat’ legt de tegenstelling uit tussen de complexiteit van volwassenen versus de kracht van de eenvoud van een kind.
Op onderzoek
Het boek richt zich op het toekomstoptimisme. De schrijver stelt dat er een vervreemding is gegroeid ten opzichte van onze wereld. Hierdoor voelen we ons minder vanzelfsprekend verbonden met het geheel waar we onderdeel van uitmaken. Het beneemt ons de mogelijkheid met ontwapenende eenvoud helder te kijken naar wat we aan het doen zijn. Stel; kinderen zijn in gesprek met managers van grote bedrijven over het afvalprobleem. Een kind kan vragen: ‘Maar waarom maakt u dan al die rommel?’ Je kunt hier vertederend om lachen, maar je kunt het ook zien als de vinger op de zere plek leggen. ‘Waar geen verstand der verstandigen bij kan, dat doet in zijn eenvoud een kinderlijk gemoed’ (Friedrich von Schiller, 1759-1805).
Kinderen bezitten kwaliteiten die bij het volwassen worden al gaande hun kracht verliezen: optimisme, eenvoud, verwondering, puurheid. Zij bezitten grenzeloze optimisme en onbevangenheid en kunnen niet anders dan authentiek zijn. Kwaliteiten en eigenschappen waar wij als volwassen gretig trainingen, cursussen en retraites voor bijwonen.
Hoe zou de wereld eruit zien als wij meer in contact komen te staan met ons innerlijke kind? Als wij ons ware zelf zijn en niet meer geloven in ons masker, het masker wat ver verwijderd is van je authentieke zelf, om onbewuste angst en onzekerheid de baas te zijn? Het eerste deel sluit af met de bijsluiter: ‘bijwerkingen van het volwassen worden’, wat op een humoristische manier herkenning oproept.
De ontdekking
Het is volgens de schrijver de tendens dat we naar onze ontwikkeling kijken als een lineaire lijn. We hebben een hongerige en constante behoefte tot verbetering. Daarbij vergeten we onze ontwikkeling te zien als een geheel waarin alles bij elkaar hoort en liefdevol terug te blikken naar wat is geweest, waar je vandaan komt. Ook hier kunnen we opnieuw leren van kinderen, want als we open, nieuwsgierig en mild naar onszelf mogen zijn, zijn we minder geneigd de werkelijkheid met onze (voor)oordelen in stukjes te hakken. Door de inspiratie van kinderlijke verwondering wordt er een slapend stukje in ons wakker, het stuk om liefdevol en zonder oordelen te kijken naar de werkelijkheid.
Als trainer zie ik hier een verband met de basisdoelen van Riksen-Walraven en de interactievaardigheden. In de trainingen die ik geef in het pedagogisch domein, komen deze doelen en vaardigheden veelvuldig aan bod. Daarbij benoem ik dat we deze interactievaardigheden onszelf óók moeten gunnen, in feite in interactie met jezelf en degenen om je heen. Wanneer we sensitief responsief naar onszelf en anderen om ons heen zijn, we open staan voor ontwikkeling en de onderlinge interactie versterken, brengt dat een zee van mogelijkheden teweeg.
Doen
Oké, een druppel op de gloeiende plaat te mogen zijn klinkt natuurlijk érg mooi, maar los je hiermee wereldproblemen op? Waarschijnlijk niet, want de invloed van de meeste individuen is maar klein. In het grote geheel mag je een druppel zijn, een stipje. Kijk eens naar de kunst van Van Gogh, die met al die stipjes een prachtig kunstwerk heeft gemaakt. Jij hebt dus wél invloed op je eigen vierkante meter; je mag kiezen voor optimisme en leven vanuit liefde, om zo samen met anderen een oceaan van verschil te kunnen maken. In dit hoofdstuk worden ideeën gedeeld om zelf een stip te zijn, de druppel op de gloeiende plaat. Denk aan een mini klimaatakkoord voor het gezin, of uitrekenen wat kleine verschillen teweeg kunnen brengen; het weggooien van je eten, de fiets pakken in plaats van de auto. Jij maakt het verschil!
Pijnlijk makkelijk
Als pedagogisch coach ben ik bekend met de inspirerende quotes uit dit boek, zoals Isaac Newton, Friedrich von Schiller en Artistoteles. Dit boek richt zich op toekomstoptimisme, vanuit kindperspectief, waardoor je anders naar deze quotes gaat kijken, met een open blik vol verwondering. Vanuit wijsheid en talenten van kinderen wordt gekeken naar jóuw klein stukje invloed op deze wereld. Door vanuit kindperspectief te kijken naar jouw druppel op de gloeiende plaat, wordt het bijna pijnlijk hoe makkelijk het eigenlijk is invloed te hebben op je eigen vierkante meter. In onze maatschappij telt pas vaak iets als het groot en ingewikkeld is, wanneer er urenlang over is vergaderd en er minimaal 10 beleidsstukken overheen zijn gegaan. Wat zou er gebeuren als we de eenvoud terugbrengen en vanuit het kindperspectief gaan kijken? De rode draad in dit boek is van een schitterende eenvoud en geeft nieuwe energie om mee aan de slag te gaan.
Marieke en Anne schrijven om en om boekrecensies voor de uitgaves van het vakblad Bestuur Beleid Management en Pedagogiek in het Kindcentrum. Anne schreef deze recensie die verscheen in editie 5. www.bbmp.nl
Mijn druppel op de gloeiende plaat | Coby Goederond | 81 pagina’s | Uitgeverij Het Boekenschap | 2019