Partou en Kans² onderzoeken effecten van opleiding Baby’s in de kinderopvang

“Om daadwerkelijk het effect van de opleiding te onderzoeken is ontzettend spannend, maar tegelijkertijd ook essentieel.”

Samen opleiden en evalueren

‘Kans² heeft ruim 12.000 pedagogisch medewerkers opgeleid in het werken met baby’s. De opleiding wordt goed beoordeeld door deelnemers en kinderopvang-organisaties,’ vertelt Vincent Polman directeur van Kans². ‘Om daadwerkelijk het effect van de opleiding te onderzoeken is ontzettend spannend, maar tegelijkertijd ook essentieel. Met Partou wilden we die uitdaging aangaan. Het onderzoek is onderdeel van onze jarenlange samenwerking op het gebied van trainen en opleiden. Het delen van kennis over leren en ontwikkelen en het veranderen van gedrag op de werkvloer zijn belangrijke aspecten van de samenwerking.’

Kans² onderzocht de opleiding met afdeling Monitoring, Wetenschap & Advies (MW&A) en afdeling Learning & Development van Partou. ‘De afdeling MW&A is nog vrij nieuw binnen Partou,’ vertelt Sanne de Vet, onderzoeker bij Partou. ‘We doen zelf onderzoek en voeren pilots uit, vaak in samenwerking met studenten of met een externe partner. Het zijn praktische onderzoeken, direct gerelateerd aan de dagelijkse praktijk.’

‘Het uitgangspunt is dat de onderzoeksresultaten onze pedagogisch medewerkers verder helpen in het werken met baby’s, peuters en de kinderen op de buitenschoolse opvang,’ legt de onderzoeker uit. ‘Zodat we weten wat we eventueel anders kunnen doen om een leertraject wél effectief te maken. Want dat is wat we willen: een opleidingsaanbod voor onze medewerkers dat daadwerkelijk effectief is. En hoe mooi om dat juist te onderzoeken bij een verplichte babyopleiding om aan de IKK-eisen te voldoen. De samenwerking die we met Kans² hadden bood daar goede mogelijkheden voor.’

Extra leerelementen

De IKK-erkende babyopleiding bestaat uit online theorie, een kennistoets en praktijkopdrachten met persoonlijke feedback van pedagogisch beoordelaars. ‘Bij Partou gaven twee extra intervisies met een pedagogisch coach meer ruimte om de praktijkopdrachten te bespreken met collega’s. Daarnaast is een individueel coachgesprek toegevoegd, waarbij de doelen van de medewerker centraal stonden’ legt Vincent uit.

‘We bespreken met organisaties hoe ze kunnen zorgen voor goede aansluiting van het leertraject op de werkvloer,’ vervolgt hij. ‘Het verschilt per organisatie of en hoeveel ruimte hiervoor is. We juichen het toe als organisaties maatwerk of extra ondersteuning kunnen bieden om het geleerde in de praktijk te borgen.’

Opzet van het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd in de periode augustus 2022 t/m januari 2023 en geeft een beeld van de kennistoename van de pedagogisch medewerkers. Met een kennistoets vooraf én achteraf is gemeten of de kennis is toegenomen. Sanne vertelt dat 202 van de 670 pedagogisch medewerkers die de opleiding volgden wilde meewerken. Bijdragen aan een effectief opleidingsaanbod was een belangrijke motivatiefactor om mee te werken aan het onderzoek.

‘De onderzoeksgroep was heel divers qua werkervaring, opleidingsniveau en leeftijd. 60% werkte op een verticale groep. Maar de verschilscores tussen de voor- en nameting hingen niet samen met een van deze factoren,’ concludeert Sanne.

Beide partijen waren blij verrast met de resultaten. Wat opviel was hoe concreet deelnemers hun leeropbrengst benoemden. Met name: kennisverrijking, opfrissing en nieuwe inzichten. ‘Bewustwording werd vaak genoemd, dat horen we ook terug van managers en coaches,‘ benadrukt Sanne. ‘De pedagogisch medewerkers zijn zich weer bewust hoe belangrijk en essentieel hun rol is in de ontwikkeling van de baby’s op hun groep.’

Verbeteringen op de werkvloer

De pedagogisch medewerkers gaven in de nameting zelf aan dat hun omgang met baby’s is veranderd. Een greep uit hun verhalen:

• Ik neem meer tijd tijdens interacties met de baby’s en geef hen voldoende tijd om te reageren.
• Ik let meer op de groepsinrichting en het effect op de baby’s.
• Ik ben alerter geworden in het oppikken van signalen en het reageren hierop.
• Ik weet nu beter hoe ik kan omgaan met een overprikkelde baby en hoe ik overprikkeling kan voorkomen.

‘De pedagogisch medewerkers waren verbaasd hoe leuk online leren is en hoeveel ze daarvan opsteken in combinatie met de praktijkopdrachten,’ vertelt Marieke Platenkamp, zij was als onderwijskundige van Kans² betrokken bij het onderzoek.

Diclaimer

Uiteraard zijn er disclaimers te noemen bij het onderzoek. Zo ontbrak een controlegroep en werd er gevraagd naar de eigen ervaringen van de pedagogisch medewerkers. Of daadwerkelijk de omgang met baby’s is verbeterd, zal meer onderzoek moeten uitwijzen. Vincent: ‘We blijven zoeken naar manieren om dit te onderzoeken en kijken uit naar verdere samenwerking en kennisuitwisseling op dit gebied.’

Toch zijn er wel signalen dat er wel degelijk iets veranderd na het volgen van de opleiding. Marieke vertelt over een pedagogisch medewerker uit het onderzoek. Haar collega’s werkten anders met baby’s, nadat ze deze opleiding al eerder hadden afgerond. Zij nam hun handelingen over omdat dit zo werd afgesproken.

‘Pas toen zij onze opleiding zelf doorliep, begreep zij het precieze ’waarom’ van de aangepaste handelingen en zag ze het positieve effect bij de baby’s. Dát geeft wat mij betreft de kracht aan van deze opleiding. Het gaat verder dan feitelijke kennis opdoen. Je gaat met je collega’s aan de slag om op een eenduidige manier met de baby’s te werken,’ licht Marieke enthousiast toe. ’En het mooiste is dat dit positieve gedrag zich als een olievlek verspreidt en er bewustwording ontstaat hoe belangrijk de pedagogisch medewerker is in de ontwikkeling van de baby.’

Volgens Vincent is dat laatste wat je als organisatie wilt bereiken met het opleiden van medewerkers. ‘De pedagogisch medewerkers maken het verschil en verdienen aandacht voor hun pedagogisch functioneren. Niet alleen waar je in kunt groeien, maar ook de bevestiging vinden in wat je al goed doet en waarom dat zo belangrijk is voor het kind. Die bewustwording is waar zowel Partou als Kans² voor gaan.’

Meer informatie over de opleiding?